Wupke

 

Schoolfoto Wupke Wilzing uit 1940

Op deze website vindt u korte fragmenten van de verhalen over Aaltje, Boele, Wupke en Berend. De volledige verhalen kunt u lezen in het boekje “Aaltje”.Westerwolds)

Wupke
20 april 1943. Op 20 april 1943 komt der um 2:13 uur n Engelse jachtbommenwaarper Mosquito II dele bie Schotenweg in Smilke. Vlaigmesien heurt bie 151e squadron. Piloot David Allistair Sparrow en navigator Victor Gordon Brown, beide pas 21 joar, overleven t nich. Baaident liggen begroaven in Onstwedde op Algemaine Begroafploatse. Wie gedinken heur mit eerbied.
Wupke Wilzing, dochter van Berend – achterklaainzeun van Aaltje – is der as kind van tiene getuge van.

Dingsdag in Stille Weke. Wupke wordt midden in nacht wakker van n hels keboal. Ze heurt pabbe oet bedstee stommeln. Der wordt op t roam rovvelt en buurman Abel Huges ropt: ‘Kom gaauw Berend, der is n vlaigmesien dele kommen.’ Wupke kropt snel bèrre oet. Zwoantje, heur zuster, slept nog. Ze dijt in loop trui aan en lopt op hozevörrels gaange op. Sikkom haalf drai is t op klokke. In keuken zug ze dat pabbe buksem aanschut. As ze oet t roam kikt zug ze vuur in t gruinlaand bie Schotenweg.
‘Doe hier bie mamme blieven Wupke.’
‘Nee k wil mit, k wil t ook zain.’
‘Da’s veuls te gevoarlek mien wicht’, ropt moeke vanoet bedstee.
Haarm Veldman de knecht, dij zien snikke op dele hef, komt mit n verbalderd gezicht oet pombhok keuken binnen.
‘Kom Haarm, wie mouten der hìn. Pak t schienvat even en neem n emmer mit.’
Wupke heurt moeke stommeln, glidt stevels in en lopt as n hoaze achter pabbe aan.
t Is volle moane en der lopen al veul meer lu oet de buurt de zandloane tegenover heur hoes op. Kiek Jan Reints komt der ook net aan mit Jacob woar Wupke altied mit speult.
‘Moi Job, wat n lewaai was dat he?’
‘Moi Wupke, joa pa zegt dat t n Engelse bommenwaarper is.’
‘Zollen piloten nog leven?’
‘Ik bin baange van nich, doar kom je ja nooit leventeg oet.’
As ze over t dam t gruinlaand inlopen zain ze vlaigmesien. Teminzen wat der van over is. Maiste stijt in brand. Wiederop in richten van t boerplak zugt  Wupke n vleugel liggen mit propeller der nog aan.
Jacob wis noa n groot stuk widde douk en zegt ‘kiek hai hef nog perbaaierd um der oet te springen.’
‘Och jonges zai bìnnen baaident dood. Wie kìnnen niks meer veur ze doun’, zegt der aine.


(Nederlands)

Wupke
20 april 1943. Op 20 april 1943 komt er om 2:13 uur een Engelse jachtbommenwerper Mosquito II naar beneden bij de Schotenweg in Smeerling. Het vliegtuig hoort bij het 151e squadron. Piloot David Allistair Sparrow en navigator Victor Gordon Brown, beide pas 21 jaar oud, overleven het niet. Beide liggen begraven in Onstwedde op de Algemene Begraafplaats. We gedenken hen met eerbied
Wupke Wilzing, dochter van Berend – achterkleinzoon van Aaltje – is er als kind van tien getuige van.

Dinsdag in de Stille Week. Wupke wordt midden in de nacht wakker van een hels kabaal. Ze hoort vader uit de bedstee stommelen. Er wordt op het raam geroffeld en buurman Abel Huiges roept: ‘Kom gauw Berend, er is een vliegtuig neergestort.’ Wupke kruipt snel haar bed uit. Zwaantje, haar zus, slaapt nog. Ze trekt al lopend haar trui aan en loopt op kousevoeten de gang in. Het is bijna half drie op de klok. In de keuken ziet ze dat vader vlug z’n broek aantrekt. Als ze uit het raam kijkt, ziet ze vuur in het weiland bij de Schotenweg.
‘Blijf jij bij moeder Wupke.’
‘Nee, ik wil mee, ik wil het ook zien.’ ‘Dat is veel te gevaarlijk meisje’, roept moeder vanuit de bedstee.
Knecht Harm Veldman, die z’n bedstee in de schuur heeft, komt met een ontsteld gezicht vanuit het pomphok de keuken binnen.
‘Kom Harm, we moeten ernaartoe. Pak de stallantaarn even en neem een emmer mee.’
Wupke hoort moeder stommelen, glijdt in haar laarzen en loopt als een haas achter vader aan.
Het is volle maan en er lopen al veel meer mensen uit de buurt de zandlaan tegenover het huis op. Kijk, Jan Reints komt er ook net aan met Jacob waar Wupke altijd mee speelt.
‘Dag Job, wat een lawaai was dat he?’
‘Dag Wupke, ja vader zegt dat het een Engelse bommenwerper is’
‘Zouden de piloten nog leven?’
‘Ik ben bang van niet, daar kom je immers nooit levend uit.’
Als ze over de dam het weiland in lopen zien ze het vliegtuig. Tenminste wat er nog van over is. Het meeste staat in brand. Verderop in de richting van de afvalstortplaats ziet Wupke een vleugel liggen met de propeller er nog aan.
Jacob wijst naar een groot wit stuk doek en zegt: ‘Kijk hij heeft nog geprobeerd om eruit te springen.’
‘Ach jongens, ze zijn allebei dood. We kunnen niks meer voor ze doen’, zegt iemand.